In recent years, confusion has prevailed regarding rent increases. As a consequence, baseless disagreements arise, and tenancy agreements come to an inglorious end something that brings only negative consequences, namely cost and hassle.
The purpose of this article is to answer questions such as: When is a rent increase allowed and if it is allowed, what increase is permissible?

Legal framework and the two classes of rented property
The rules governing leases are not the same for every rented immovable property located on the island of Cyprus. It is therefore essential to understand the division of rented properties into two categories:
1. Properties that fall under the jurisdiction of Rent Control
2. Properties that do not fall under Rent Control

Rent‑Control jurisdiction

The basic statute that establishes the special Rent Control Court and, in general, constitutes the source of law for this category is the Rent Control Law of 1983 (Law 23/1983).
For a property to fall within this category, all of the following conditions must be satisfied:

  1. The property must lie within the limits of an area designated as controlled under the law that is, an area so declared by an Order of the Council of Ministers (see Cyprus Gazette Notice 154/77). It is worth noting that this administrative act covers the overwhelming majority of properties.
  2. The property must have been completed by 31 December 1999 (the commencement date of Law 20(I)/2001).
  3. There must exist a lease, tenancy, or other form of possession that gives rise to an owner–tenant relationship.
  4. The tenant must be statutory.

A leading first‑instance decision on the matter is K. Pochgelian & Sons Ltd v. Nat Jango Fashion Ltd, Application E53/08.

Under the interpretative provision of the Law (Article 2), a statutory tenant means a tenant who, at the expiry or termination of the initial tenancy, continues to occupy the property.

In Petrolina Ltd v. Athinodoros Vassiliades, the court held that even if the tenancy agreement is void, the tenancy cannot be ignored; it exists and produces legal effects because the tenant possesses the property. Thus, a month‑to‑month or year‑to‑year contractual obligation is deemed created, depending on the method of payment and the landlord’s unconditional acceptance of rent (e.g., if rent is paid monthly, the agreement is considered monthly).

If the above conditions apply, rent increases are set every two years by a notice of the Ministry of Justice and Public Order. In recent biennia because of economic turbulence no rent increase has been allowed, so any tenant meeting the above criteria could legitimately refuse a proposed increase. The current permissible increase, in Cyprus Gazette Notice 88/17, is 0 %, valid until 21 April 2019.

Other cases

If the property does not fall under the first category, then the issue of rent increase is governed by the wording of the signed agreement.

In other words, the contracting parties are free to determine the increase through a specific clause within the body of the agreement.

If there is no such agreement, the landlord is free to impose the increase they desire, although even if something was agreed verbally, it will be difficult to prove in court.

The Latin phrase “verba volant, scripta manent”, meaning “spoken words fly away, written words remain,” is particularly relevant.

Contract Law, with its special aspects regarding rental agreements, belongs to the realm of Private Law, meaning that its provisions take effect only when there is a dispute between the parties. Therefore, if negotiation yields a positive result, there is no problem.

However, if negotiation fails, the landlord may apply to the Court requesting vacant possession of the property.

Conclusion

For properties in the first category, the operative Cyprus Gazette notice is crucial; for properties in the second, whatever the parties have agreed governs. Many issues can arise during a tenancy, so before signing any lease agreement it is advisable to obtain information on the applicable law from a lawyer thereby avoiding a psychologically draining, costly, and protracted court process.


This article is for informational purposes only and should not be considered legal advice.

Panayiotis G. Kyprianou
Lawyer / Legal Consultant

Αύξηση Ενοικίου

Τα τελευταία χρόνια επικρατεί μια σύγχυση αναφορικά με την αύξηση του ενοικίου. Ως επακόλουθο αυτού, προκύπτουν αβάσιμες διαφωνίες με αποτέλεσμα να τερματίζονται άδοξα συμφωνίες ενοικίασης, κάτι που μόνο αρνητικές συνέπειες επιφέρει, ήτοι έξοδα και ταλαιπωρία.

Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να απαντήσει ερωτήματα, όπως, πότε επιτρέπεται η αύξηση του ενοικίου και αν τελικά επιτρέπεται, ποια η επιτρεπτή αύξηση;

Η νομική ρύθμιση αναφορικά με τις ενοικιάσεις, δεν είναι η ίδια σε κάθε ενοικιασθήσα ακίνητη ιδιοκτησία που κείτεται στη νήσο «Κύπρος». Έτσι, πολύ σημαντικό είναι να γίνει αντιληπτός ο διαχωρισμός των ενοικιασθέντων ακινήτων σε 2(δύο) κατηγορίες. Είναι τα ακίνητα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα (jurisdiction) του Ενοικιοστασίου και αυτά που δεν εμπίπτουν.

Αρμοδιότητα ενοικιοστασίου

Βασικό νομοθέτημα, που ιδρύει το ειδικό Δικαστήριο Ελέγχου Ενοικιάσεων και γενικότερα αποτελεί πηγή δικαίου για την κατηγορία αυτή είναι «ο περί ενοικιοστασίου νόμος του 1983(23/1983)»

Για να εμπίπτει ακίνητο σε αυτή την κατηγορία πρέπει να τηρούνται σωρευτικά οι πιο κάτω προϋποθέσεις:

  1. Το ακίνητο πρέπει να βρίσκεται εντός των ορίων ελεγχόμενης σύμφωνα με τον νόμο περιοχής, δηλαδή περιοχής, που έχει κηρυχθεί ως τέτοια δυνάμει διατάγματος Υπουργικού Συμβουλίου(Παραπέμπω στην Κ.Δ.Π 154/77). Αξίζει να αναφερθεί ότι, αυτή η κανονιστική διοικητική πράξη καλύπτει τα ακίνητα στην συντριπτική τους πλειοψηφία.
  2. Το ακίνητο πρέπει να έχει συμπληρωθεί μέχρι την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του Ν20(Ι)01 ήτοι, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1999
  3. Να υφίσταται ενοικίαση, εγγραφή η άλλη κατοχή ακινήτου δυνάμει της οποίας να δημιουργείται η σχέση ιδιοκτήτη και ενοικιαστή
  4. Ο ενοικιαστής πρέπει να είναι θέσμιος.

Χαρακτηριστική επί του θέματος είναι η πρωτόδικη απόφαση Κ.ΠΟΧΤΖΕΛΙΑΝ & ΥΙΟΙ ΛΤΔ ν. ΝΑΤ JANGO FASHION LIMITED αριθμός αίτησης Ε53/08.

Θέσμιος ενοικιαστής σύμφωνα με την ερμηνευτική διάταξη του σχετικού νόμου(άρθρο 2) σημαίνει, ενοικιαστή ακινήτου ο οποίος κατά τη λήξη ή τον τερματισμό της πρώτης ενοικίασης εξακολουθεί να κατέχει το ακίνητο.

Στην υπόθεση Petrolina ltd v. Athinodoros vassiliades νομολογήθηκε ότι, ακόμα και άκυρη να είναι η σύμβαση ενοικίασης, δεν μπορεί να παραγνωριστεί ότι η ενοικίαση υπάρχει και παράγει αποτελέσματα ένεκα του γεγονότος ότι ο ενοικιαστής έχει την κατοχή της ιδιοκτησίας. Έτσι, θεωρούμε ότι δημιουργείται συμβατική υποχρέωση μήνα με τον μήνα ή χρόνο με τον χρόνο. Αυτό εξαρτάται από τον τρόπο πληρωμής και ανεπιφύλακτης αποδοχής του αντιτίμου. (πχ Αν η πληρωμή ενοικίου γίνεται μηνιαία, μηνιαία θεωρείται και η συμφωνία).

Αν τελικά τα ως άνω ισχύουν, τότε η αύξηση ενοικίου, καθορίζεται από σχετικό ανακοινωθέν του Υπουργείου Δικαιοσύνης Και Δημόσιας τάξης, κάθε διετία. Τις τελευταίες διετίες ένεκα της έκρυθμης οικονομικής κατάστασης, δεν επιτρέπεται η αύξηση ενοικίου επομένως, έκαστος ενοικιαστής με τις πιο πάνω προϋποθέσεις θα μπορούσε κάλλιστα να αρνηθεί την παραχώρηση αύξησης ενοικίου. Το εν ισχύ ποσοστό αύξησης, στην Κ.Δ.Π 88/17 είναι 0% και ισχύει μέχρι την 21η Απριλίου 2019.

Άλλες Περιπτώσεις

Αν δεν εμπίπτει το ακίνητο στην 1η (πρώτη) κατηγορία τότε το θέμα αύξησης των ενοικίων ρυθμίζεται από το λεκτικό της συμφωνίας που έχει υπογραφεί. Δηλαδή, οι συμβαλλόμενοι είναι ελεύθεροι να καθορίσουν την αύξηση με σχετικό όρο στο «σώμα» της συμφωνίας.

Αν δεν υπάρχει συμφωνία, ο ιδιοκτήτης είναι ελεύθερος να επιβάλει την αύξηση που επιθυμεί αφού και να συμφωνήθηκε κάτι προφορικά, η απόδειξη ενώπιον Δικαστηρίου θα είναι πράγμα δύσκολο. Καθόλου αδόκιμη είναι η Λατινική φράση «verba volant, scripta manent» που σημαίνει, τα λόγια πετούν αλλά τα γραπτά μένουν.

Το Δίκαιο των Συμβάσεων με τις ειδικές πτυχές του, αναφορικά με συμφωνίες ενοικίασης, εμπίπτει στη οικογένεια του Ιδιωτικού Δικαίου, πράγμα που σημαίνει ότι οι διατάξεις του αποκτούν ουσία όταν υπάρξει διαφωνία των μερών. Επομένως, εάν μεσολαβήσει διαπραγμάτευση(negotiation) με θετικό αποτέλεσμα, ουδέν πρόβλημα. Όμως, εάν η διαπραγμάτευση οδηγηθεί σε αδιέξοδο, ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να αποταθεί στο Δικαστήριο, ζητώντας την παράδοση ελευθέρας κατοχής του ακινήτου.

Συμπερασματικά, στην πρώτη κατηγορία ενοικιασθέντων ακινήτων, βαρύνουσας σημασίας, είναι η εν ισχύι Κ.Δ.Π(Κανονιστική Διοικητική Πράξη) ενώ στην δεύτερη, τι έχει συμφωνηθεί.

Καταλήγοντας, είναι πολλά τα θέματα που μπορούν να προκύψουν κατά την ενοικίαση ενός ακινήτου γι’ αυτό καλό θα ήταν, πριν υπογραφεί η όποια Συμφωνία Ενοικίασης να υπάρξει μια πληροφόρηση του ισχύοντος δικαίου από κάποιο δικηγόρο, αποφεύγοντας την ψυχοφθόρα, πολυέξοδη και μακρόχρονη δικαστική διαδικασία.


*Το άρθρο αυτό είναι ενημερωτικό και σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται νομική συμβουλή.

Παναγιώτης Γ. Κυπριανού
Δικηγόρος / Νομικός Σύμβουλος

Latest News

  • Upcoming seminar: Property Rights in Cypriot Law – Easements & Co-Ownership

    Published On: May 31, 20251.2 min read
  • The Civil Tort of Negligence in Food Service Establishments

    Published On: May 23, 20253.8 min read
  • The Cyprus Land Registry in a New Era

    Published On: May 23, 20254.2 min read